WK2018 in Rusland: toewijzing

Wat is de nieuwe opzet voor het toewijzen van het WK2018?

Voorheen werd de organisator van een WK geselecteerd op basis van een roulatiesysteem. Voor het WK2018 mochten alle leden van de FIFA zich weer kandidaat stellen, behalve de landen van de continenten waar de afgelopen twee Wereld Kampioenschappen zijn gehouden. Dit betekende dat landen uit Afrika en Zuid-Amerika het WK2018 niet zouden mogen organiseren. Deze nieuwe opzet werd op 29 november 2007 bekendgemaakt door de FIFA.
In 2008 maakte de FIFA openbaar dat de uiteindelijke organisator van het WK2018 in december 2010 bekend zou worden gemaakt. Tegelijkertijd werd de organisator van het WK 2022 bekend gemaakt. Dit is de eerste keer dat de organisatoren van twee Wereld Kampioenschappen tegelijkertijd bekend zijn gemaakt. Deze wijze van bekendmaking was gebaseerd op commerciële voordelen voor de FIFA. Media en sponsoren hadden op deze manier meer voorbereidingstijd.

De volgende landen stelden zich kandidaat voor het WK2018 en/of het WK 2022:

België en Nederland
De Verenigde Staten
Engeland
Spanje en Portugal
Rusland
Indonesië
Qatar
China
Japan
Australië
Mexico

De landen konden zich dus voor één of voor beide Wereld Kampioenschappen aanmelden. Aangezien de voorgaande twee Wereld Kampioenschappen ook werden gehouden op het zuidelijk halfrond, was de FIFA niet van plan het WK2018 ook weer op het zuidelijk halfrond te laten plaatsvinden. Hierdoor kon bijvoorbeeld Australië zich beter richten op de organisatie van het WK 2022. Omdat het WK 2014 werd gehouden in Zuid-Amerika (Brazilië), konden de Verenigde Staten zich ook beter richten op het WK 2022. Daarnaast wil de FIFA graag één op de drie Wereld Kampioenschappen houden in Europa en aangezien de voorgaande twee edities buiten Europa werden georganiseerd, was de kans groot dat het WK2018 zou worden toegewezen aan een Europees land. De overige landen konden zich dus beter richten op het WK 2022. Deze voorstellen van de FIFA werden door de landen opgevolgd, waardoor alle Europese landen zich richtten op het WK2018 en de niet-Europese landen zich gingen richten op het WK 2022.

Nederland-België en Spanje en Portugal wilden gezamenlijk het WK2018 organiseren, maar de FIFA gaf in 2009 al aan dat het de voorkeur had om de Wereld Kampioenschappen te laten organiseren door één land en dus niet een combinatie van twee landen. In 2002 werd het WK nog gezamenlijk georganiseerd door Japan en Zuid-Korea. De FIFA gaf in 2009 namelijk aan dat wanneer individuele kandidaten voldoen aan de voorwaarden, de gezamenlijke kandidaten de Wereld Kampioenschappen niet mochten organiseren. Enige tijd later werd dit bericht genuanceerd en gaf de FIFA aan dat ook twee kleinere landen de Wereld Kampioenschappen wel gezamenlijk mochten organiseren, zolang maar aan de voorwaarden wordt voldaan.

Hoe verliepen de aanmeldingen voor het WK2018?

Alle landen die lid zijn van de FIFA mochten zich kandidaat stellen voor de organisatie van het WK2018 en het WK 2022. Uitgezonderd hiervan waren de landen uit Zuid-Amerika en Afrika, vanwege de nieuwe opzet. De procedure voor het kandidaat stellen was als volgt:

Februari 2009: 2 februari 2009 was de deadline voor de landen om hun interesse aan te geven in het organiseren van het WK2018 of het WK 2022. De landen die geïnteresseerd waren, ontvingen een registratieformulier van de FIFA om een bid voor te bereiden. Elf landen toonden hun interesse voor het organiseren van één van de Wereld Kampioenschappen.
Maart 2009: op 16 maart 2009 moesten de geïnteresseerde landen het registratieformulier retour hebben gestuurd naar de FIFA. Alle landen die interesse hadden, mochten zich kandidaat blijven stellen. Wel moesten Qatar en Zuid-Korea zich richten op het WK 2022.
April 2009: de geregistreerde landen ontvingen de overeenkomsten en documenten voor het doen van een bid.
December 2009: op 11 december 2009 moest de FIFA de overeenkomst voor het bid getekend terug ontvangen. Mexico had zich ondertussen in september 2009 teruggetrokken vanwege de economische crisis in het land. In maart 2010 werd ook Indonesië geweigerd door de FIFA.
Mei 2010: de landen die een bid wilden uitbrengen, moesten op 14 mei 2010 het bid-boek naar de FIFA sturen. Hierin staan alle regels en richtlijnen op basis waarvan de FIFA kon beoordelen of de kandidaten voldoen aan de voorwaarden om het WK2018 of het WK 2022 te mogen organiseren. Eén van de voorwaarden was dat er twaalf stadions beschikbaar moeten zijn, met elk een capaciteit van 40.000 bezoekers voor groepswedstrijden en 80.000 bezoekers voor de opening en de finale. Daarnaast moest elk land informatie geven over de infrastructuur en wettelijke regels. De FIFA heeft vervolgens de tekortkomingen en de risico's beoordeeld, mede door elk land te bezoeken. Rusland is van 16 tot 19 augustus 2010 bezocht. In totaal zijn er elf bid-boeken naar de FIFA verstuurd, waaronder twee boeken van twee landen gezamenlijk. De Verenigde Staten, Japan en Australië maakten bekend zich te zullen richten op het WK 2022. Qatar en Zuid-Korea deden dit al. Hierdoor bleven alleen Europese landen over voor de organisatie van het WK2018. Dit zijn Rusland, Spanje en Portugal, Nederland en België en Engeland. Spanje en Engeland hebben in het verleden eerder een Wereld Kampioenschap georganiseerd.
December 2010: naar aanleiding van het bid-boek, heeft de FIFA op 2 december 2010 beslist welke landen het WK2018 en het WK 2022 mogen organiseren.

Hoe verliep de toewijzing van het WK2018?

De FIFA heeft 24 leden in het uitvoerend comité. Het proces is gebaseerd op het principe van transparantheid, objectiviteit en gelijkwaardigheid. De 24 leden mogen elk één stem uitbrengen, maar vlak voor de stemronde werden twee leden geschorst vanwege verdenking van corruptie en samenzwering. Deze twee leden zouden namelijk hun stem willen verkopen.

De overige 22 leden stemden eerst over de organisatie van het WK2018 en daarna over het WK 2022. De stemming is strikt geheim en er is een meerderheid van de stemmen nodig voor de toewijzing. Wanneer geen enkel land een meerderheid van de stemmen heeft, valt het land met de minste stemmen af, waarna er een nieuwe stemronde wordt gehouden. Als twee of meer landen het minst aantal stemmen hebben, wordt er gestemd welk land afvalt.

De organiserende landen moesten voldoen aan voorwaarden wat betreft de WK2018 stadions. Hieronder staat een overzicht van de bouwkosten en het aantal stadions per land:

Rusland: 16 stadions voor € 3.360 miljoen
Spanje en Portugal: 21 stadions voor € 1.987 miljoen
Nederland en België: 14 stadions voor € 2.390 miljoen
Engeland: 17 stadions voor € 2.555 miljoen